နေပြည်တော် ၂၆ ဧပြီ
ဆီးချိုရောဂါသည် ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ချို့ယွင်း၍ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် သွေးအတွင်း အချိုဓာတ်များနေသော ရောဂါတစ်ခု ဖြစ်သည်။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အဓိက အမျိုးအစားများ
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၁)
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၂)
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၁)
ပန်ကရိယဟုခေါ်သော ဂလင်းအကျိတ်မှ အင်ဆူလင်ဟော်မုန်းကို လိုအပ်သလောက် မထုတ်ပေးနိုင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ ဖြစ်သည်။
ကလေးငယ်များနှင့် လူငယ်လူရွယ်များတွင် အဖြစ်များသည်။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါရှင် စုစုပေါင်း၏ (၅% - ၁၀%) မှာ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၁) ဖြစ်ပါသည်။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၂)
ပန်ကရိယဟုခေါ်သော ဂလင်းအကျိတ်မှ ထွက်လာသော အင်ဆူလင်ဟော်မုန်းကို ခန္ဓာကိုယ်မှ အပြည့်အဝ အသုံးမပြုနိုင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါဖြစ်သည်။
အသက်အရွယ်ကြီးသူများတွင် အဖြစ်များသည်။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါရှင် စုစုပေါင်း၏ (၉၅%) မှာ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ အမျိုးအစား (၂) ဖြစ်ပါသည်။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါလက္ခဏာများ
၁။ ဆီးခဏခဏသွားခြင်း
၂။ ရေအလွန်ငတ်ခြင်း
၃။ ဆာလောင်မွတ်သိပ်နေခြင်း
၄။ ပိန်သွားခြင်း
၅။ နုံးချိနေခြင်း
၆။ ပတ်ဝန်းကျင်အား စိတ်ဝင်စားမှုမရှိခြင်း
၇။ စိတ်အာရုံ စူးစိုက်မှုမရှိခြင်း
၈။ အန်ခြင်း
၉။ ဗိုက်နာခြင်း
၁၀။ ခြေလက်များ ထုံခြင်း/ကျဉ်ခြင်း
၁၁။ အမြင်အာရုံ ဝေဝါးခြင်း
၁၂။ အနာများ မကြာခဏပေါက်ခြင်း
၁၃။ အနာကျက်ရန် ခက်ခဲခြင်း
၁၄။ ညတွင် ဆီးခဏခဏ သွားခြင်း
၁၅။ မိန်းမကိုယ် ယားယံခြင်း
ဆီးချို သွေးချို ဖြစ်နိုင်ချေ ရှိသူများ
၁။ မိသားစုဝင်ထဲ၌ ဆီးချိုသွေးချို ရောဂါရှိခြင်း
၂။ ကိုယ်အလေးချိန်များလွန်းခြင်၊ အထူးသဖြင့် ဝမ်းတွင်းအဆီများလွန်းခြင်း
၃။ အသက် (၄၅)နှစ်အထက် ဖြစ်ခြင်း
၄။ ကိုယ်ကာယ လှုပ်ရှားမှု နည်းပါးသည့် ဘဝနေထိုင်မှုဟန်ရှိခြင်း
၅။ ယခင်က ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ ကနဦးအဆင့်များ ရှိခဲ့ခြင်း
ဆီချိုသွေးချိုရောဂါ၏ နောက်ဆက်တွဲ ဆင့်ပွားရောဂါများ
• ကျောက်ကပ်ပျက်ဆီးသော ရောဂါ
• မျက်စိအမြင်လွှာ ထိခိုက်၍ မျက်စိကွယ်သော ရောဂါ
• အာရုံကြော ထိခိုက်သောရောဂါ
• ဦးနှောက်သွေးကြောပိတ်၍ လေဖြတ်သော ရောဂါ
• နှလုံး သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ
• ရောဂါပိုးဝင်လွယ်၍ အနာကျက်ရန် ခက်ခဲခြင်း
• ခြေထောက်ပုပ်ခြင်း
• ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာသော နောက်ဆက်တွဲ ဆင့်ပွားရောဂါများကြောင့် မိခင်နှင့် ကလေး၏ ကျန်းမာရေးနှင့် အသက်အန္တရာယ်တို့ကို ထိခိုက်နိုင်ခြင်း
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါရှိပါက လိုက်နာရန်အချက်များ
• မိမိ၏သွေးချိုဓာတ်ကို ပုံမှန်စစ်ဆေးပြီး မှတ်တမ်းပြုစုထိန်းသိမ်းထားရှိပါ။
• မျက်စိကို အနည်းဆုံးတစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ်စစ်ဆေးပါ။
• ကျောက်ကပ်ထိခိုက်မှုကို စောစီးစွာဖော်ထုတ်နိုင်ရန် ဆီးတွင် အသားဓာတ်ပါဝင်မှုကို (၆) လ တစ်ကြိမ် စစ်ဆေးပါ။
• ခြေထောက်နှင့် ခြေဖဝါးများကို နေ့စဉ်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပါ။
• သွေးပေါင်ကို မကြာခဏ ပုံမှန်စစ်ဆေးပါ။
• နှလုံးကို ပုံမှန်စစ်ဆေးပါ။
• သွေးတွင်းအဆီဓာတ်များကို (၆) လတစ်ကြိမ်ပုံမှန်စစ်ဆေးပါ။
• ကိုယ်ဝန်ဆောင်လိုသူအမျိုးသမီးများသည် ကျွမ်းကျင်သူဆရာဝန်များနှင့် တိုင်ပင်ပြီးမှ ကိုယ်ဝန်ယူပါ။
• သွေးချိုဓာတ်၊ သွေးတိုးရောဂါနှင့် သွေးတွင်းအဆီဓာတ်များကို ဆရာဝန်များနှင့် ပုံမှန်ပြသ၍ ကုသမှုခံယူပါ။
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါရှိသူများ လိုက်နာရန်
(၁) အစားလျှော့စားပါ။ ချိုလွန်း၊ ငန်လွန်း၊ အဆီများသော အစားအစာများကို လျှော့စားပါ။
(၂)ရေများများသောက်ပါ။ ရေဆာလျှင် ရေကိုသာ သောက်ပါ။ (အချိုရည်များ သောက်သုံးခြင်းဖြင့် ရေငတ်ခြင်းကို မဖြေပါနှင့်။)
(၃) အဝမလွန်အောင် ထိန်းထားပါ။
(၄) လှုပ်ရှားမှုများသော လူနေမှုပုံစံဖြင့် နေထိုင်။
• အထိုင်များခြင်း၊ လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်းကို ရှောင်ပါ။
• တက်နိုင်သမျှ လမ်းလျှောက်ပါ။
• တက်နိုင်သမျှ လှေကားဖြင့်သာ အတက်အဆင်းလုပ်ပါ။
• အိမ်အလုပ်ကို တက်ကြွစွာလုပ်ကိုင်ပါ။
• ခြံထဲတွင် ပေါင်းမြက်သုတ်သင်ခြင်းဖြင့်လည်း လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
(၅) နားနေချိန်မှာ ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပါ။ တစ်နေ့လျှင် မိနစ် (၃၀) တစ်ပတ်လျှင် (၅) ရက် စုစုပေါင်းမိနစ် (၁၅၀) ထက်မနည်း ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပါ။
(၆) အမျှင်ဓာတ်များသော အစားအစာများများ စားပါ။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံများကို များများနှင့် စုံအောင်စားပါ။
(၇) တိရစ္ဆာန်မှ ရသော အဆီများ( ဥပမာ- ကြက် အရေပြား၊ ဘဲအရေပြား၊ ကလီစာ၊ ဝက်ဆီ၊ အမဲဆီ) စသည်တို့ကို ရှောင်ပါ။ ငါးမှရသော အဆီများ စားသုံးနိုင်ပါသည်။ (ဥပမာ- ငါးကြင်းဆီ၊ ငါးဘတ်ဆီ)
(၈) စိတ်ဖိစီးမှုများကို လျှော့ချနိုင်သမျှ လျှော့အောင် ကြိုးစားနေထိုင်ပါ။
• အိပ်ချိန်၊ နားချိန် လုံလောက်အောင် ယူပါ။
• အာဟာရ ပြည့်ဝအောင် စားပါ။
• ပြဿနာများကို တစ်ယောက်တည်း မဖြေရှင်းနိုင်လျှင် တတ်သိနားလည်သူများထံမှ အကြံဉာဏ်ယူ၍ ဖြေရှင်းပါ။
• အရာရာကို အပြုသဘောနှင့် အကောင်းမြင်နိုင်အောင် ကြိုးစားပါ။
• ယောဂကျင့်ပါ၊ တရားထိုင်ပါ။
ဆီချို သွေးချိုရောဂါရှိသူတိုင်း ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို ကုထုံးတစ်ခုအနေဖြင့် ပုံမှန်ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများ-
• သွေးချိုထိန်းသိမ်းမှု ပိုကောင်းစေပါသည်။
• ဆီးချိုကြောင့် နှလုံးသွေးကြောရောဂါ ပိုမိုဖြစ်ပွားစေခြင်းကိုလည်း လျော့ကျစေပါသည်။
• ခန္ဓာကိုယ် အလေးချိန်ကို လျော့ကျစေနိုင်ပါသည်။
• ခန္ဓာကိုယ်ပေါ့ပါးလန်းဆန်းကာ နေထိုင်လှုပ်ရှားမှု ပိုကောင်းစေပါသည်။
ယခုဖော်ပြချက်အား ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန၊ ကျန်းမာရေး အသိပညာ မြှင့်တင်ရေးဌာနနှင့် ကုလသမဂ္ဂကလေးများ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့တို့ ပူးပေါင်းထုတ်ဝေသည့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ စံပြုအချက်အလက်များ စာအုပ်မှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်။
MDN