ဟိုပင် ဒီဇင်ဘာ ၈
ကချင်ပြည်နယ် ဟိုပင်မြို့ တကွင်းကျေးရွာတွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ၏ ရိုးရာအစားအစာတစ်ခုဖြစ်သော ဆီတိုဟူးကို ရှေးယခင်က ရှမ်းလူမျိုးများ၏ လက်ဆင့်ကမ်းခဲ့သော မိရိုးဖလာနည်းပညာအတိုင်းသာ ယခုအချိန်ထိ ပြုလုပ်နေကြဆဲဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။
ဆီတိုဟူးပြုလုပ်ရာတွင် အဓိကအသုံးပြုသည်မှာ ပဲငါးပိဖြစ်ပြီး ပါဝင်သည့်ပစ္စည်းများမှာ ဆား၊ ငရုတ်မှုန့်နှင့် ဆန်အရက်တို့ဖြစ်ကြောင်း၊ ပထမဆုံး ပဲငါးပိကို ပွလာအောင် တစ်ညရေစိမ်ရပြီး ပွလာပါက ကြိတ်စက်နှင့် ကြေသွားအောင် ကြိတ်ပေးရသည်ဟု အဆိုပါလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများက ဆိုသည်။
''ကြိတ်ပြီးလို့ရလာတဲ့ ပဲရည်တွေကို ကျိုချက်ပြီးမှ သန့်ရှင်းတဲ့ လေးထောင့်သစ်သားပုံးထဲ လောင်းထည့်ပြီး လေးတဲ့အရာနဲ့ ဖိထားရပါတယ်၊ ခဲလာရင် လေးထောင့်သေးသေးဖြစ်အောင် ဓားနဲ့ဖြတ်ပေးပြီး သက်ငယ်ပေါ်မှာ မှိုပေါက်လာတဲ့အထိ ခင်းထားရတယ်''ဟု ဆီတိုဟူး လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူ ဒေါ်မပုက ပြောသည်။
မှိုပေါက်လာပါက သက်ငယ်ပေါ်မှ ခွာလိုက်ပြီး နှံ့အောင်မွှေပေးမည့်ပုံးထဲသို့ထည့်ကာ လိုအပ်သည့် ပါဝင်ပစ္စည်းများကို ပေါင်းထည့်ပြီး အရသာရှိသည့် ဆီတိုဟူးဖြစ်လာအောင် မွှေပေးရသည်ဟု ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ဆီတိုဟူးကို စားသုံးသည့်အဆင့်ထိ ရောက်ရှိလာပါက ဈေးကွက်အတွင်းသို့ တင်ပို့ရောင်းချရာတွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေကြီးအတွင်းရှိ ကသာ၊ အောက်အင်းတော်၊ ထန်းတပင်၊ ရွှေဘိုနှင့် ခင်ဦး၊ ရေဦး၊ မြစ်ကြီးနား၊ မိုးကောင်း စသည့်ဒေသများသို့ အများဆုံးတင်ပို့ရောင်းချမှုများ ပြုလုပ်နေကြကြောင်း သိရသည်။
''ကျွန်တော်က ဆီတိုဟူး ပို့ဆောင်တဲ့လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေတာကြာပါပြီ၊ တစ်ရက်မှ မပျက်ဘူး၊ နေ့တိုင်း ဟိုပင်ဘူတာကို သွားပို့ပေးရတယ်၊ အဲဒီကနေတစ်ဆင့် အထက်ပိုင်း၊ အောက်ပိုင်းပို့တာကတော့ သူတို့ပိုင်ရှင်တွေက စာတွေကပ်ထားပြီးသားပဲ''ဟု ဆီတိုဟူး ပို့ဆောင်ပေးနေသော ဦးပန်းအောင်က ပြောသည်။
ဈေးကွက်တွင်းရောင်းချရာတွင် ဆီတိုဟူး ပုံးကြီး၊ ပုံးသေးဟု နှစ်မျိုးရှိသည့်အနက် ယခုအခါ ပုံးသေး အချောတစ်ပုံးကို ကျပ် ၁၇ဝဝ၊ ပုံးသေးအကြမ်းတစ်ပုံး ကျပ် ၈ဝဝ နှင့် ပုံးကြီးတစ်ပုံးကို ကျပ် ၂ဝဝဝဝ ထိ ရောင်းချရကြောင်း သိရသည်။
ရှေးယခင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများက လက်ဆင့်ကမ်း လုပ်ကိုင်ခဲ့သော ရိုးရာအစားအစာတစ်ခုဖြစ်သည့် ဆီတိုဟူးပြုလုပ်ခြင်းကို ယခုအချိန်ထိ တကွင်းကျေးရွာတွင် မူလနည်းပညာအတိုင်းသာ ပြုလုပ်နေကြဆဲဖြစ်ပြီး ကျေးရွာအုပ်စုအတွင်း အိမ်ထောင်စု တစ်ထောင်ကျော်ရှိသည့်အနက် အိမ်ထောင်စု ၂၅ စုခန့်သာ အဆိုပါ ဆီတိုဟူးလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်နေကြကြောင်း သိရသည်။
သတင်းနှင့် ဓာတ်ပုံ - မင်းမင်းဦး
